Die waren allemaal gebaseerd op dit rapport van de denktank Ember. Ik raad je aan om het rapport te downloaden en eens te bekijken. Het is heel professioneel opgesteld en bevat enkel duidelijke en ook mooie grafieken.
De grafiek hierboven toont de verandering in de opwekking van electriciteit via steenkool en aardgas en de resulterende verandering in de CO2-uitstoot van de electriciteitssector. Die daalde tijdens 2023 met zomaar even 19%.
De tweede grafiek toont de bijdrage van elke bron tot de totale productie doorheen de jaren. Vooral de jarenlange groei van wind is frappant. Na zowel waterkracht als steenkool te zijn gepasseerd, haalde wind in 2023 ook voor de eerste keer aardgas in. Over enkele jaren zal dit waarschijnlijk ook het lot zijn van kernenergie. De snelle groei van electriciteit uit de zon is ook mooi zichtbaar op de grafiek.
Benieuwd hoe het rapport er over 5 jaar gaat uitzien!
Enkele jaren geleden werd er nog gespeculeerd of het uberhaupt mogelijk is, vandaag is het (soms) al eens een feit: een 100% hernieuwbare stroomproductie.
Eerder deze maand braken de Portugezen hun record door hun hele electriciteitsnet meer dan 6 dagen lang onafgebroken te voorzien van hernieuwbare electriciteit. Dat kon enkel door gunstige condities (veel wind en veel zon) maar de verwachting is dat dit in de toekomst voor steeds langere periodes zal gebeuren.
En ze zijn ambitieus daar in Portugal:
85% van de electriciteit moet hernieuwbaar zijn tegen 2030
ze plannen om alle gascentrales te ontkoppelen tegen 2040
Om het broeikaseffect onder controle te houden zouden we idealiter vandaag stoppen met de uitstoot van extra broeikasgassen in onze atmosfeer. Aangezien onze economie zowat gebouwd is rond fossiele brandstoffen is dat een gigantische uitdaging. Op deze pagina log ik mijlpalen in onze transitie naar een maatschappij met minder of geen broeikasgassen.
Het waait de eerste keer goed deze winter en dan wordt steevast het windenergierecord gebroken. De turbines die tijdens het afgelopen jaar bijgeplaatst werden, dragen namelijk voor het eerst bij aan de piek.
Deze ochtend werd rond 10u het recordvermogen van 4606 MW gehaald.
Als we het opsplitsen naar off-shore (de turbines op zee) en on-shore (die op het land), dan komen we uit op 2163 MW en 2436 MW. Na een korte periode in 2021 waarbij tijdens piekmomenten er meer electriciteit kwam vanop zee dan vanop het land, zijn de rollen terug omgekeerd. Aangezien er tot 2025 en misschien wel later geen bijkomende capaciteit verwacht wordt op zee, zal deze situatie nog wel een tijdje aanhouden.
Wordt het record deze winter nog eens gebroken? Als we kijken naar het beschikbare vermogen, dan is dat 2254 MW off-shore en 2990 MW on-shore. Deze ochtend werd er dus 96% van het beschikbare vermogen op zee gebruikt en 81% van het beschikbare vermogen op land. Voor de off-shore installaties is dat zowat het hoogst haalbare. On-shore kan het mogelijks nog hoger. Afwachten wat januari en februari brengen dus.
Kernenergie stoot bijna geen broeikasgassen uit en draagt dus bij aan een energiemix die ons uit de klimaatcrisis kan helpen.
Er is echter een groot verschil tussen het langer open te houden van bestaande centrales en het bouwen van nieuwe centrales. Mits goed gepland kan de levensduur van bestaande centrales vrij goedkoop verlengd worden. Een mogelijk neveneffect is wel dat variabele hernieuwbare energie zoals wind en zon soms moet uitgeschakeld worden omdat de bestaande kerncentrales niet snel kunnen aan- en afgeschakeld worden. Dit vermindert de rentabiliteit van deze variabele bronnen en kan mogelijks de investeringen erin afremmen.
Vandaag besliste de Nederlandse regering om in Borssele (aan de Westerschelde in de buurt van Vlissingen) twee extra kerncentrales te bouwen. Dit moeten reactoren van de generatie III+ worden. Deze verschillen niet gigantisch van wat er in de jaren 70 en 80 gebouwd werd (zoals in Doel, Tihange en Borssele). De ontwerpleeftijd van het reactorvat wordt 60 in plaats van 40 jaar, veiligheidssystemen worden soms passief in plaats van actief (zodat ze ook zonder electriciteit werken) en sommige ontwerpen hebben een core catcher, die moet vermijden dat in het geval van een calamiteit de kern door de vloerplaat smelt (zoals in Fukushima). Het grootste nadeel van nieuwe kernreactoren is echter de heel lange termijn voor de vergunning en de bouw. De 2 nieuwste Europese reactoren hebben een weinig fraai palmares:
Flamanville 3: bouw gestart in 2007, geplande ingebruikname mid-2023
Olkiluoto 3: bouw gestart in 2005, aan het net gekoppeld in maart 2022
In beide gevallen heeft de bouw dus ongeveer 16 jaar geduurd. In Nederland gaan ze het duidelijk rapper doen maar moeten alle vergunningen nog aangevraagd worden. Dit proces kan ook gemakkelijk enkele jaren toevoegen aan de totale projectduur. Een realistische inschatting is dus eerder 20 jaar vooraleer nieuwe centrales actief kunnen worden in Europa.
Hopelijk ligt tegen dan de gehele Noordzee vol windturbineparken en importeren we groene waterstof van de andere kant van de wereld.
Terwijl we tijdens de afgelopen zomer (2022) vooral berichten hoorden over extreem hoge gas- en (dus) electriciteitsprijzen, was er toch ook goed nieuws te melden in de sector van de hernieuwbare energie in onze landje of regiootje.
De maand mei 2022 brak het record voor de hoeveelheid opgewekte electriciteit uit zonnepanelen: 888 GWh
En dit record sneuvelde opnieuw in juli 2022 met 935 GWh
Hierdoor was het aandeel van zonnestroom in de electriciteitsmix 15% (ook een record). Het persbericht van Elia toont dat op de middag het opgewekt vermogen routinematig boven de 4 GW gaat.
Ook de combinatie wind & zon brak records. Zo was het gecombineerde aandeel in de electriciteitsmix in februari 2022 25%
Vergeleken met het laatste persbericht is er geen nieuwe technische informatie. Wel is er een gedetailleerdere planning vrijgegeven:
2022-2023: aanbestedingsprocedure voor het energie-eiland, uitwerken milieueffectrapportage en vergunningsprocedure en aanvragen van de domeinconcessie voor het energie-eiland.
2024 tot midden 2026: bouwen van het energie-eiland
2026-2030: opeenvolgend bouwen en indiensnemen van elektrische infrastructuur op het energie-eiland.
Of zouden Elia en het federale ministerie ervan uitgaan dat Vlaanderen de Ventilus-hoogspanningslijn nooit op tijd vergund krijgt om de windparken in de Prinses-Elizabethzone aan te sluiten en zouden ze erop rekenen dat we met een interconnector de electriciteit toch kunnen exporteren op dat moment?
Is Elia op 2 paarden aan het wedden? Of probeert Elia met deze bekendmaking druk te zetten op de tijdlijn van Ventilus?
Update:
De Ingenieur heeft ondertussen ook een bijdrage gepubliceerd met enkele mooie plaatjes en een video.
Volgende update:
De Standaardweet te melden dat het eiland Europese steun krijgt (100 miljoen EUR) maar dat het er dan wel tegen 2026 moet liggen.
Al enkele maanden scheert de gasprijs hoge toppen. Sinds eind juli wordt er zelfs 200 EUR of meer betaald voor de levering van 1 MWh aan aardgas. Een gevolg is dat ook particulieren veel betalen voor hun maandelijkse gasfactuur. In de media circuleren er echter sterk variërende getallen.
Gezinnen kunnen gas gebruiken voor zowel centrale verwarming als sanitair warm water als om te koken maar in het algemeen wordt het verbruik toch gedomineerd door het opwarmen van de woning. Dus moet er een sterke link zijn tussen het EPC van de woning en de maandelijkse gasfactuur. Hieronder heb ik een poging gedaan om dit eens in een tabelletje te steken.
Het EPC duidt een bereik aan van benodigde energie om 1m2 van je woning gedurende het hele jaar tot een normale temperatuur op te warmen. Om dit om te zetten in een gaskost moet er dus een oppervlakte voor de woning worden vooropgesteld. In de tabel heb ik oppervlaktes van 100, 200 en 300 m2 meegenomen, een heel klein, een gemiddeld en een heel groot huis dus. Verder heb ik het midden van het EPC interval genomen en verondersteld dat de gasfactuur enkel bestaat uit gas, dus geen BTW, accijnzen, transport, meterhuur, … Als de prijs maar hoog genoeg wordt, zal deze benadering ongeveer kloppen.
De tabel toont dus de maandelijkse gasfactuur voor een gasprijs van 200 EUR/MWh en met de aanname dat de factuur enkel gas bevat en geen bijkomende toeslagen of andere prijscomponenten. Voor elk EPC worden er 3 oppervlaktes van de woning getoond.
Als de gasprijs zo hoog blijft als vandaag en als we 500 EUR per maand als de pijngrens zien, dan zal iedereen die in een woning zit van EPC D of hoger maatregelen moeten nemen (kleinere oppervlakte verwarmen of lagere temperatuur), maar is een gemiddelde woning met EPC C of een grote woning met EPC B ook al problematisch.
De figuur hierboven toont de verdeling van woningen en appartementen in Vlaanderen volgens EPC. Ongeveer de helft van de eengezinswoningen heeft dus een EPC E of F.
- - - - - - - - Jeroen De Schepper fietst 10.000 km door Europa voor Huntington - - - - - - - - Jeroen De Schepper cycles 10.000 km through Europe for Huntington's disease
vernufteling 